Paça:Güvercinin dirseği ile parmakları ve parmak aralarına kadar olan kısmı örten tüyler. Geniş paça, kamış paça, dar paça çeşitleri vardır.
Paçalı:Paçası olan güvercin.
Pal: Rengi bozuk, kırış da denir.
Palanlı: 1. Beli uzun olan güvercin. Her renkte olur. Makbul değildir. 2. İki ayrı cinsin eşleşmesinden olan değersiz güvercin (kırış, kırma).
Pampallı: Paçalı.
Pamukçuk (Trichomoniasis - Canker): Trichomoniasis, dünyada güvercin sürülerinde büyük kayıplara yol açan bir hastalıktır. Trichomonas gallinea, tek hücreli, kendiliğinden üreyen bir parazittir. Nerdeyse tüm güvercinler, gaga ve boğazda yaşayan trichomonadı taşırlar. Hasta olan güvercin dışkı ve tükürükle parazitleri yayar. Yetişkin güvercinler, yavru beslerken hastalığı geçirirler.
Yavrularda ve yetişkinlerde, canlılıkta önemli bir azalma, uçma isteksizliği, ishal ve boğazın kızarması görülür. Hastalık geliştikçe damak mukozasında sarı noktalar oluşur, bunlar daha sonra sarı tortulara dönüşür. Kanama riski olduğundan tortuları koparmamak gerekir. Hastalıklı kuşun yavrusunda göbek bağı enfeksiyonu ve takiben iç organlara sıçrayan çıbanlar oluşur. Yavrularda 10-14 günlükken keskin kokulu sıvı dışkı ve geç gelişmenin ilk belirtileri gözlenir.
Yetişkin güvercinlerde boğazın içindeki beyaz noktalar trichomonas değildir. Beyaz ve sarımsı gri arasındaki nodüller aslında salyaya aittir ve zararsızdır. Kanama riskine karşı oynamamak gereklidir.
Trichomonas boğazdaki sarı noktalar dışında başka semptom göstermez.
Parazit: Kuşlara musallat olan asalaklar. Ölüme bile neden olurlar. İç parazit ve dış parazit olarak ikiye ayrılırlar.
Parıltı: Pırıltı, parlak vermek. Yukarıdaki ya da konmuş olan bir güvercini yere indirmek için yerdeki güvercinlerin hafifçe havalandırılması.
Parmak Saçağı: Ayak parmaklarında yer alan paçaların parmak ucuna doğru olan bölümü.
Parlak: El pırıltısı vermek için kullanılan alet. Matkap ucuna tutturulan beyaz renkli iki plakadan oluşur.
Parlamak: Yerde yemlenen güvercinlerin ürkerek havalanması.
Paslı: Göğsü pas renginde olan.
Patik: Paçası olan.
Perçem: Başın önündeki yuvarlak tüy demeti, ön takke.
Perçemli: Başının önünde yuvarlak tüy demeti olan güvercin, ön takkeli (ön takkalı).
Perçin: 1. Perçem, ön tepe. 2. Güvercinin başındaki rengin arka takkenin altına doğru uzaması.
Perdah: Perdah açma olarak kullanılır. Taklacı oyun kuşunun inme (konma) sırasında ayaklarını gererek askıda kalması. Güvercin perdah açıp inerken bir ya da bir kaç takla da atabilir.
Perdahlı: İnerken perdah açan güvercin.
Performans Güvercinleri: Uçuşlarında güç ve yetenek gerektiren güvercinlerdir. Bazıları yarışlar için yetiştirilirler. Aşağıda ülkemizdeki performans güvercinleri sıralanmıştır.
Filo (Alay) Uçucuları: Ağ, Amberi, Aynalı, Bağdadi, Baştankara, Burmalı, Çiçi, Dervişali, Fırfırlı, Gümüşkuyruk, Halebi, Hollanda, İskenderun, İspir, İsrail, İstanbullu, Karakuyruk, Karanfilli, Karaperçemli, Keşpir, Macar, Meverdi, Müsevved, Nakışlı, Şami, Şıhşeli, Yaşmaklı.
Taklacılar: Mardin Taklacısı, Çorum Taklacısı (Çorum Çıplağı), Malatya Taklacısı, Kerkük Taklacısı.
Makaracı Güvercinler: Bursa, Mülakat, Çakal, İzmir Makaracısı, Oryantal Makaracı (Osmanlı Makaracısı), Trakya.
Dalıcı Güvercinler: Adana, Baksa.
Dönücü Güvercinler: Dönek, Paçalı Dönek, Kelebek, Ödemiş Kelebeği, Dolapçı, Oynak, Aydın Yerlisi, Benli, Bıyıklı.
Yüksek Uçucular: Van Yüksek Uçucusu, Tippler, Sırp Yüksek Uçucusu, Budapeşte Yüksek Uçucusu
İran Yüksek Uçucusu.
Mesafe Uçucuları: Posta.
Diğer Performans Güvercinleri: Taklambaç (Konya Bangosu)
Peruklu: (İng. Jacobin) Form güvercini. Kökeni Hindistan’dır. İngilizce adını kapüşonlu keşiş giysisinden almıştır. Jacoben keşişlerin bu giysiyi 1100 yıllarında kullandıkları bilinmektedir. Jacobean terimi I. James dönemini anlatmak için kullanılır.
Avrupa’da 1500’lü yıllardan itibaren geliştirilen bir ırktır. Günümüz formuna kavuşana kadar dört aşamalı bir süreçten geçmiştir.
Orta büyüklükte dik duruşlu bir kuştur. Boyun tüyleri birkaç parçadan meydana gelmektedir. Bu tüyler kafayı yanlardan kaplayacak şekildedir. Kafayı kaplayan tüylerin uzunluğu ve kafayı örtmesi bu güvercinlerde istenen bir özelliktir. Peruk boyun yanlarında başlayıp kafanın üstüne doğru çıkar, kafayı içine alır. Paçalıdır ama diğer ırklarda olduğu gibi bu ırkında orijinali paçasızdır. Paçaları kamış paçadır. Gaga ve tırnaklar açık renklidir.
Beyaz - siyah - sarı - kırmızı ve desenli renklerde olabilirler.
Peşenk: Güneydoğu illerimizde yapılan güvercin yarışlarında, her filoda bulunan ve filoları yönlendirdiği söylenen kuş.
Peşkir: 1. Baştaki açık mavilikten sonra boyun arkasında, beyazlığın, beyazlıktan sonra tekrar benek biçiminde bir açık morluğun bulunması. 2. Omuzdan göğüse doğru inen siyahlık.
Peşkirli: Omuzundan göğsüne doğru siyah bir renk inen güvercin.
Petrengi: Pıhtılaşmış kan rengi.
Pırıltı: Yukarıdaki ya da konmuş olan bir güvercini yere indirmek için yerdeki güvercinlerin hafifçe havalandırılması. Parlak vermek.
Piç: Cinsi belli olmayan, kalitesiz kuş.
Pike: Kuşun hedefine oynamak için kanatlarını kapatarak alçalması.
Pin: Güvercin kümesi.
Pire: Dış parazittir. Güvercinlerde pire çok yaygın değildir. Ya da farklı bir söyleyişle bit ve atsineğine oranla daha az görülür. Pire de çoğu asalak gibi hastalık taşıyıcıdır. Bir canlıdan diğerine geçerek yaşadıklarından bir çok hastalığı da beraberinde bulaştırabilirler. Güvercinlerde, Pox, Pramyxovirosis, Salmonella, Trichomonas gibi hastalıkların bulaşmasında pire bir etken olabilir. Özellikle Salmonella hastalığını bulaştırdığı bilinmektedir. Pire güvercinin kanını emerek onu fena halde rahatsız eder. Üzerinde pire bulunan kuşlar zaman içinde kan kaybı ve oluşan aşırı stres sonucu halsiz ve güçsüz düşebilirler. Bu durum ortaya çıkmak için fırsat kollayan çeşitli hastalıklar için ideal bir ortam yaratır. Çeşitleri vardır.
Ceratophyllusgallinae: Kuş piresi ya da tavuk piresi adı ile bilinen bu pire, kuşlara özgüdür. Kan emerek yaşar. Vücutları uzuncadır. Erginlerin yanaklarında tarak bulunmaz. Renkleri normal pireye göre biraz daha koyudur. Güvercinlerin yanı sıra birçok yabani kuş da görülürler.
Ceratophylluscolumbae: Güvercin piresi olarak adlandırılan bu pireye daha çok güvercinlerde rastlanır. Vücutları uzuncadır. Erginlerin yanaklarında tarak bulunmaz. Renkleri normal pireye göre biraz daha koyudur.
Pirinç: Güvercin yemi. Buğdaygiller ailesinden Oryza cinsinden bir tahıldır. 25 kadar türü ve yüzlerce çeşidi geliştirilmiştir. Dünya tahıl üretiminde buğday ve mısırdan sonra üçüncü sırayı alır. Pirinç su içinde yetiştirilen tek tahıl bitkisidir. Türkiye’ye 500 kadar önce güneyden girmiştir. Hasat sonrası yapılan parlatılma işlemi sırasında besin değerinin çoğunu yitirir. Besin olarak pilavlık pirinç ağırlıklı olarak karbonhidrat içerir. Bir pirinç tanesinin içersinde ortalama olarak % 72 karbonhidrat, %9 protein, %3 yağ, % 2 kaba lifler (selüloz) ve demir bulunur. Pirinç güvercinlerde su tutucu olarak bilinir. Bu nedenle bir hastalıktan kaynaklanmayan sulu dışkı durumlarında yem olarak pirinç verildiğinde olumlu etki yapar. Daha ucuza gelmesi açısından kırık pirinç alınabilir.
Pisburun: Beyaz gaga ucunda bulunan leke.
Plaka Dönüşü: Dönek güvercinin dönerken kanat, kuyruk ve gövdesinin tam yatay biçimi alması, bir plaka gibi dönmesi. En çok beğenilen dönüş biçimidir.
Portakal: Bir tür kavuniçi kuş rengi.
Portakal: Irak form güvercini. Portakal, Şarabi ile rengi dışında aynı özellikleri taşır. Arapça konuşulan ülkelerde sarı renge “asfar” denilmektedir. Şarabi dediğimiz güvercinlere de asfar dedikleri bilinmekle birlikte bu adlandırmanın farklı ırklardan aynı renk güvercinler için de kullanıldığını belirtmek gerekir.
Fiziki Özellikleri
Portakallar orta boy güvercinlerdir. Geniş göğüslüdürler. Başları yuvarlak ve düzgün biçimlidir. Alın gagadan itibaren biraz dik ve bombeli bir biçimde yükselir. Gözler ve göz irisleri yuvarlak biçimlidir. Gagaları başları ile orantılı ölçülerde normal uzunluktadır. Kanatları kuyruk üstünde taşıyan bu güvercinlerde, bacaklar orta uzunlukta ve paçalıdır. Paçaları geniş ve uzun olmaz. En çok tırnaklara kadar uzamalıdır. Kuyruk telekleri 12 tanedir. Künye ölçüsü 9 mm’dir.
Renk Yapılanması
Kendilerine özgü bir renk yapılanmaları vardır. Baş, boyun ve kanat kapakları kaplama biçiminde kırmızı renktedir. Renkli bölümlerin düzgün olması ve açıklı koyulu bir görünümde olmaması gerekir. Kanat telekleri, kuyruk telekleri ve paçalar beyazdır. Bu beyazlık biraz kırık bir tondadır. Beyaz güvercinlerin beyazı gibi değildir. Kuyruk teleklerinde nakış ve kuyruk bandı bulunmaz. Kuyruk telekleri arasında renkli telek olması önemli bir hatadır. Aynı şekilde paçalarda da renkli tüy bulunmamalıdır. Kuşun belüstü denilen bölümü beyaz olmalıdır. Gözler açık renk ve parlak olmalıdır. Gaga ve tırnaklarda kemik rengi dediğimiz açık renk tercih edilmelidir. Siyah leke ve gaga ucunda siyahlık (zikir) hata olarak değerlendirilir.
Posta (İngilizce’de Homer, Racing pigeon, Homing pigeon, Messenger): Posta bir yarış güvercinidir. Genellikle Bursa, İstanbul, İzmir ve Manisa bölgelerinde yetiştirilir. Posta güvercininde renk, bir yetiştirme tercihi değildir. Güvercinin rengi, şekli, büyüklüğü gibi faktörlere dikkat edilmez. Sadece performansına bakılır.
Pox: Bkz. Dış çiçek.
Protozon: Mikrop. Sınıflamada hayvanlar grubuna dâhil olan protozonlar, basit yapılı mikroskobik canlılardır. Binlerce türü bulunan bu canlılar, insanda ve hayvanlarda çeşitli hastalıklara neden olabilmektedirler.
Pul: 1. Güvercinin üzerinde bulunan, kendi renginin daha koyusu benekler.2. Karaların göğsü altında olan beyaz çimkeler. 3. Telekler ve iri tüyler uzarken üzerlerinde oluşan zar gibi döküntülere de pul denir.
Pullu: Üzerinde kendi renginin daha koyusu benekler bulunan güvercin.
Püskül: Göğüsten ileri çıkan tüyler. Gül de denilir.